Autorijden en angst - Papa (6)

Door: Mieke (mei 2019)

Toen ik hoorde dat mijn vader dementie had, las ik al snel dat het voor veel mannen met dementie heel belangrijk is dat ze zo lang mogelijk kunnen blijven autorijden. Dat staat voor zelfstandigheid, mannelijkheid en is belangrijk voor de eigenwaarde. Mijn vader is altijd een betrouwbare chauffeur geweest. Hij houdt van auto's en autorijden. Mijn broer belt in mei 2019, drie maanden na de diagnose: 'ik heb even je advies nodig', zegt hij. Zijn tweeling (6)  gaat een weekend met papa en mama naar Otterlo. M'n moeder neemt ze mee in de trein van Amsterdam naar Ede en daar haalt mijn vader ze met de auto van het station. "Maar", zegt mijn broer: "ik wil liever niet dat mijn kinderen nog bij papa in de auto zitten". 

Oei. Die zag ik niet aankomen. 

"Wat vind jij? Hoe kan ik dat het beste tegen papa zeggen", vraagt mijn broer. "Tja" zeg ik. "Ik weet niet of er een goede manier is, dit zal wel hard aankomen".  Mijn vader vindt zelf dat hij nog heel goed autorijdt. Hij toert overal naar toe en dat gaat prima. Mijn moeder, die meestal bij hem in de auto zit, beaamt dat. "Het gaat nog best". Al hebben ze wel een nieuw navigatiesysteem in de auto laten zetten, zodat ze in ieder geval niet verdwalen. We hebben via de casemanager begrepen dat mijn vader opnieuw een rijvaardigheidstest moet afleggen. Als hij slaagt krijgt hij een nieuw rijbewijs voor één jaar. Elk jaar wordt hij dan opnieuw getest. Mijn vader weet zeker dat hij slaagt. Hij verkondigt steeds als ik hem zie trots dat niemand wat aan hem merkt: "Zoveel mensen zeggen tegen me: 'als jij dementie hebt, dan heb ik het ook'”. Als ik vraag waarom mijn broer hier zo strikt in is, zegt ie dat hij bang is dat mijn vader het overzicht niet meer heeft. Hij heeft bovendien uitgezocht dat mijn vader niet verzekerd is zolang die nieuwe test niet heeft plaatsgevonden. Dat is voor hem de druppel. 

Er schieten allerlei gedachten door me heen:

Van: "Waarom doet mijn broer zo moeilijk, het is maar een paar kilometer" "Ik vind dat we moeten vertrouwen op het oordeel van m'n moeder die altijd bij hem in de auto zit" "Dat kun je papa toch niet aandoen.. hij heeft al zoveel te slikken en te accepteren" Tot: " Tja als ze echt niet verzekerd zijn, is het misschien niet zo handig" " Papa wist laatst ook niet meer hoe de magnetron werkte, dus...." En: 

"Iedereen is bang"

En dat laatste is wat er gebeurt als iemand van wie je houdt zo'n slopende ziekte krijgt. Zo'n ziekte waarvan je niet weet hoe het verloopt en wat de consequenties zijn, alleen dat het slechter wordt. En iedereen gaat op z'n eigen manier met deze angst om: mijn vader ontkent het liefst ('niemand merkt wat aan me'), mijn broer gaat controleren ('je moet wel verzekerd zijn, geen risico's nemen'), mijn moeder wil harmonie en het vooral niet erger maken ('het kan best, gaat nog prima allemaal') en ik, ik zit er meestal tussenin en weet ook niet wat goed is. Maar één ding weet ik wel: niemand wil elkaar kwetsen, en toch gebeurt dat soms. 

------------------- 

Commentaar: 

Mijn vader zegt: "Ik vond het inderdaad moeilijk om te horen destijds, maar zo gaan die dingen. Ik ben wel heel blij dat ik uiteindelijk geslaagd ben voor de rijtest. Mijn nieuwe rijbewijs is een jaar geldig, dus ik blijf nog wel even rijden".