Ik kan ze op de vingers van een hand tellen, maar ik weet ze nog allemaal. De keer dat een onbekende in de kroeg met een stijve tegen me aan ging staan, de keer dat ik in het zwembad in m’n kruis werd gegrepen én dat ik als twaalfjarige kus-les kreeg van m’n meester. Allemaal absoluut grensoverschrijdende, maar geen wereldschokkende gebeurtenissen. Het gebeurde, ik was geschokt, werd kwaad en… ging gewoon verder met m’n leven. En toch denk ik er, sinds Harvey Weinstein en de hashtag #metoo, weer over na.
Dat komt door de verhalen in de media van al die Hollywood actrices die belaagd zijn door de bullebak, van Angelina en Kate tot Gweneth. Wat me opvalt is dat er bijna niemand van deze vrouwen is ingegaan op Weinsteins manipulatieve avances.
#metoo-but-not-me, zeg maar. Dat betekent dat de man wel heel erg vaak een blauwtje liep. Of, en dat lijkt me aannemelijker, dat je de echte slachtoffers niet of bijna niet hoort.
Ik weet, althans op een veel onschuldiger level, een heel klein beetje, hoe het voelt als je zelf nee hebt gezegd in een intimiderende situatie. Toen alle meisjes uit mijn groep acht, op kamp de meester op z’n mond moesten kussen waarna hij ze een cijfer gaf, zei ik nee. Daardoor is dat hele voorval in de loop der jaren voor mij bijna een goed verhaal geworden. Sensationeel op feestjes en partijtjes. Ik voelde er geen enkele schaamte over. Sterker nog, door mijn reactie voelde ik me bijna moreel superieur aan meisjes die wel gekust hadden: ze hadden toch ook nee kunnen zeggen. En daar heb ik nu spijt van. Net zoals ik het jammer vind dat die Hollywood actrices het nodig vinden om ‘it wasn’t me’ bij hun verhaal te vermelden. Want als je werkelijk het gedrag van zo’n machtswellusteling aan de kaak wilt stellen, dan gaat het niet om jou. Dan is het dus niet nodig om te vertellen dat jij niet beschadigd bent of dat jij wel sterk genoeg was om nee te zeggen. Juist niet.
Hoe is dit voor de vrouwen die geen nee durfden te zeggen, die dachten dat ze het gedrag van zo’n Weinstein misschien wel zelf hadden uitgelokt of dat het erbij hoort in de filmindustrie? Dit soort verhalen maakt hun gedrag laakbaar, gênant, zwak. En dát is precies wat ze niet zouden moeten voelen.
Uiteraard hoop ik van ganser harte dat vrouwen nooit meer te maken krijgen met seksuele intimidatie in welke vorm dan ook. En als dat naïef is, hoop ik dat ze in zo’n situatie (als er tenminste iets van een keuzemoment is), van zich afbijten, geschokt zijn, boos worden en… verder gaan met hun leven.
Maar ik hoop ook, voor alle vrouwen die in zo’n split second niet reageren zoals ze achteraf hadden gewild, dat er steun is en compassie. Zonder oordeel van andere vrouwen. Omdat juist mannen als Weinstein en Strauss Kahn werkelijk beschadigd zijn. Gemankeerd. Alleen zij zouden zich moeten schamen. Heel diep.
