‘Jongens,’ zeg ik terwijl om mij heen klodders Nutella op hompen stokbrood worden gekwakt. ‘We gaan deze vakantie een superleuk experiment doen.’
In het vliegtuig heb ik het zoveelste artikel gelezen over het effect van schermverslaving op de ontwikkeling van kinderen. Dat ze sloom en lamlendig worden van uren naar Netflix staren, dat wist ik al, maar deze journalist had het over depressies, kromgegroeide ruggetjes, oogafwijkingen en gruwelijke slaapproblemen. 80 tot 90 procent van de 20-jarigen in Singapore schijnt al bijziend te zijn. En om te voorkomen dat mijn kinderen alle drie naar een heropvoedingskamp voor jonge internetverslaafden in Zuid-Korea moeten binnenkort, heb ik in de shuttlebus vanaf het vliegtuig, bedacht dat we de tips uit het artikel 1-op-1 gaan opvolgen. Het zal misschien even wennen worden maar vroeger konden we ook normaal functioneren zonder likes en Snapstreaks.
‘Niet lullig bedoeld hè mam, maar de tijd van hoelahoepen en loloballen ligt al een tijdje achter ons.'
‘Dus jij zegt serieus,’ vat oudste dochter mijn verhaal samen. ‘Dat wij maar twee uur per dag op onze telefoon mogen deze vakantie. Dat je activiteiten als zingen en kleien gaat stimuleren en dat we, minimaal een uur “matig-intensief” gaan bewegen? WTF is dat nou weer: matig intensief bewegen. Bejaardengym?’ Ik glimlach en doe ‘hmmm’, de beste oplossing als je nog geen antwoord weet. ‘Gewoon een beetje fietsen of wandelen of met de bal gooien,’ stel ik voor. Gesnuif aan de andere kant van de tafel. Zoon heeft inmiddels zijn stokbrood neergelegd. ‘Niet lullig bedoeld hè mam,’ begint hij. ‘Maar de tijd van hoelahoepen en loloballen ligt al een tijdje achter ons. Ik weet dat je hele fijne herinneringen hebt aan je stoeprandjeugd maar de tijden zijn veranderd. Dit is het digitale tijdperk. Wij hebben onze schermen nodig.’ Jongste dochter knikt heftig mee, ook haar leven als tienjarige is kennelijk geen knip voor de neus waard als er een beperkt-beeldscherm-regime wordt ingevoerd.
‘En wat zouden we dan de rest van de tijd moeten doen?’ In de stem van oudste klinkt pure paniek door. ‘Praten of zo?’ Deze laatste woorden spreekt ze met zoveel walging uit dat ik zelf ook even ril. Bah nee, niet met elkaar praten, dat alsjeblieft nooit.
Ik besluit voor de warme, ondersteunende opvoedaanpak te gaan die ze ook altijd gebruiken bij van die tv-programma’s met ontspoorde randgroepjongeren in de jungle. ‘Maar jongens,’ zeg ik op mijn meest zalvende toon. ‘Jullie zijn het ongetwijfeld met me eens dat jullie zorgelijk veel met je telefoon bezig zijn.’ De verwachte bevestigende knikjes blijven uit. ‘En daarom wil ik graag sámen met jullie kijken naar manieren waarop we daar wat aan kunnen doen. Jullie kunnen zelf met voorstellen en afspraken komen. En dan bespreken we die.’ ‘Mooi,’ begint dochter. ‘Ik wil graag afspreken dat alles blijft zoals het is en dat we gewoon een leuke vakantie hebben.’
‘En wat zouden we dan de rest van de tijd moeten doen? Praten of zo?'
Twee uur later lig ik tevreden met de nieuwe Buwalda aan het zwembad. Op de ijskast in het appartement hangt een beeldschermplan, zorgvuldig vastgelegd door jongste. Achter iedere afspraak staat met een zwarte markeerstift “dit geldt ook voor mama”. Een keiharde eis van oudste. ’s Ochtends en ’s middags mag iedereen een half uur op zijn telefoon, ’s avonds twee uur. Ik twijfel of we met dit halfslachtige afbouwprogramma ook echt het risico op toekomstige afkickkampen in Zuid-Korea hebben afgewend, maar het is een begin.
Ondertussen begint het een beetje fris te worden. Het zal toch niet gaan regenen? Altijd hetzelfde liedje als wij op vakantie zijn: in Nederland is het 25 graden en op onze bestemming komt het met bakken uit de lucht. Even m’n weerapp checken. Oh gelukkig, het valt mee: nu even wat bewolking maar vanaf twaalf uur weer stralend weer. En 13 graden in Amsterdam, keurig. Poeh, op de Kaapverdische eilanden is het warm zeg, 34 graden. En 17 graden in New York, wie ging daar ook weer naar toe deze zomer …?
‘Mama!’ een strenge stem naast me. ‘Wat is dát?’ ze wijst naar de telefoon in m’n handen. ‘Oh wat stom,’ beken ik. ‘Ik had niet eens door dat ik ‘m pakte.’ Terwijl ik de telefoon in m’n strandtas terug wil stoppen, houdt jongste haar hand op. ‘Geef maar hier. Als ik je telefoon in het appartement leg, kom je ook niet in de verleiding.’ Beteuterd kijk ik m’n precious na.
Al na een uur kan ik geen letter meer lezen. M’n hele lijf is onrustig en dan met name mijn hoofd. Ik weet verdorie niet eens hoe laat het is zonder telefoon. En of ik mail heb. Of reacties, op m’n leuke Instastory van vanochtend. Of misschien is er wel iets heel ergs met de hond en kan niemand me bereiken. Die nieuwe regels gelden natuurlijk ook vooral voor de kinderen. Voor mij heeft de telefoon een andere, meer noodzakelijke functie. Dat snappen zij vast ook wel. Ik pak ‘m alleen even om de belangrijkste zaken te checken, dus geen social media onzin.
Chantal Janzen is met alle kinderen in Curacao en Romy Boomsma heeft een nieuwe blouse. Zou mij dat ook staan, zo'n kanten, bohemien geval?
Een kwartier later zit ik in de wc op Instagram. Rossana Kluivert is weer druk in de weer met dieren op Curaçao, zie ik. Ah wat leuk, Danielle Oerlemans heeft daar nu ook een hond vandaan. Maar wat is er in hemelsnaam met haar lippen gebeurd? Het zal toch niet dat Daan nu óók al gezwicht is voor die vreselijke lipfillers? Katja is met Freek op het strand. Ex Thijs is er ook bij met zijn balletvriendin. Leuk hoe harmonieus zij allemaal met elkaar omgaan. Hee dat is grappig, die ballerina van Thijs is besties met Chantal Janzen. Zo, die jongste van Chantal Janzen lijkt veel op haar zeg. Romy Boomsma heeft ook een nieuwe post. Zou mij dat ook staan, zo’n witte, kanten bohemien blouse? Gelukkig, ze heeft al haar kleding getagd. Even een maat M googlen …
De deur van de wc wordt ruw opengetrokken en ik kijk naar een brigade van gekruiste armen.
‘Zei ik het niet?’ Jongste kijkt triomfantelijk naar de rest.
‘Dat jij dit doet.’ Zoon is intens teleurgesteld of een fantastisch acteur. ‘Terwijl we samen die afspraken hebben gemaakt. Ongelooflijk.’
‘Ja,’ wrijft oudste nog wat verder in. ‘Dit is wel echt heel erg. We zijn nog niet eens twee uur begonnen en jij gaat al de fout in. Jij hebt echt een serieus probleem.’
‘Maar ik wilde alleen even …,’ stamel ik ter verdediging. Ik kijk naar het schermpje in m’n handen. Misschien straks maar even kijken wat een ticket naar Seoul kost.
